Khi nhắc đến hoa đào, hoa mai người ta sẽ nghĩ ngay đến mùa xuân, đến Tết cổ truyền của Việt Nam, đến những cành đào, chậu hoa mai được trưng trong nhà, trên bàn thờ gia tiên. Không biết từ bao giờ hoa đào và hoa mai trở thành loài hoa đặc trưng mang nhiều ý nghĩa mỗi dịp Tết đến xuân về. Tuy là những loài hoa không thể thiếu trong văn hoá cổ truyền Việt Nam nhưng hoa đào và hoa mai vẫn có những điểm khác nhau khá rõ nét. Trong bài viết dưới đây, Khacnhaugiua.vn sẽ giúp các bạn độc giả nắm được những điểm khác nhau giữa hoa đào và hoa mai. Tham khảo ngay nhé!
1. Nguồn gốc
Nguồn gốc xuất xứ chính là yếu tố khác biệt đầu tiên giữa hoa đào và hoa mai.
Nhiều tài liệu cho rằng, đào có nguồn gốc từ đất nước Ba Tư. Tuy nhiên, cũng có nhiều ghi chép cho rằng tổ tiên của đào từ Trung Quốc, tên khoa học là Prunus persica thuộc họ Rosaceae. Đào không chỉ là loại cây phổ biến tại châu Á mà còn gắn liền với tín ngưỡng lý giải tại sao đây là loại cây không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền.
Tương truyền, trên ngọn núi Sóc Sơn có một cây đào cổ thụ cành lá xum xuê che phủ một vùng đất rộng lớn. Ở đó có hai vị thần là Trà và Uất Lũy cư ngụ, dùng quyền năng của mình bảo hộ người dân khỏi sự quấy rối của ma quỷ, do đó chỉ cần nhìn cây đào thôi cũng đủ khiến tà ma phải khiếp sợ bỏ chạy. Vì thế, dân làng nơi đây quanh năm có một cuộc sống bình yên và sung túc.
Vào những ngày cuối năm, hai vị Thần phải về thiên đình trình báo Ngọc Hoàng, bọn yêu ma được dịp hoành hành can nhiễu tới cuộc sống người dân. Khi hai vị Thần quay lại, sau khi nghe dân làng kể lại sự tình, Thần bảo con người ngày Tết hãy chặt những cành đào rồi cắm trong nhà, nhìn thấy đào cũng như thấy Thần, tà ma sẽ khiếp sợ cũng phải tránh xa. Do vậy, cứ đến Tết, hầu như nhà ai cũng có cành hoặc cây đào, không chỉ để trang trí mà còn vì ý nghĩa sâu xa này.
Khác với hoa đào, hoa mai được xem là quốc hoa của Trung Quốc. Theo sách “Trân hương bảo ngự” của Phí Cung Ấn, đời Minh chép rằng: “Đắc Kỷ ái lãm hàn mai, Trụ tằng ngự tuyết đồng lãm chi”. Nghĩa là Đắc Kỷ thích ngắm hoa mai trong giá lạnh. Trụ vương thường đội tuyết cùng ngắm. Cách đây đã hơn 3000 năm, cây mai đã có mặt trên đất nước Trung Quốc.
Người Trung Quốc vốn rất yêu thích hoa mai và xem Mai, Tùng, Cúc thuộc nhóm “Tuế tàn tam hữu”. Ý nói chịu được tuyết lạnh chẳng khác bật trượng phu khí tiết vững vàng, chịu được mọi nghịch cảnh và không bao giờ khuất phục bạo quyền.
Đã từ lâu hoa mai đã được mọi người chiêm ngưỡng, tượng trưng cho những gì đẹp đẽ thanh tao. Mỗi khi hoa mai nở rộ là mỗi lúc lòng người háo hức – nhộn nhịp, là dấu hiệu mùa xuân đang về.
2. Khu vực phân bố
Hoa đào được ưa chuộng tại miền Bắc và một số tỉnh thuộc khu vực Bắc Trung bộ và Trung Bộ vào dịp Tết. Có thể nói, hoa đào được xem là linh hồn của ngày Tết tại nơi đây. Nhà nào cũng phải có một cành đào, hay một chậu cây hoa đào được lựa chọn kỹ lưỡng với dáng, thế đẹp nhất để trưng trong nhà vào dịp Tết.
Nếu hoa đào được ưa chuộng tại miền Bắc thì miền Nam trưng hoa mai vào dịp Tết. Do thời tiết ấm nóng hơn, nên hoa đào không phù hợp để sinh sôi, phát triển. Trong khi đó, hoa mai phát triển rất tốt dưới thời tiết ấm, mang một vẻ đẹp sang trọng, thanh khiết nên cũng được người dân ưa chuộng vào dịp Tết cổ truyền.
3. Ý nghĩa của hoa đào, hoa mai ngày Tết
Ý nghĩa của hoa đào, hoa mai cũng có những điểm khác nhau trong quan niệm của người Việt Nam.
Hoa đào được xem là, tinh hoa của Ngũ hành, có thể xua đuổi bách quỷ mang đến cho con người cuộc sống bình an, hạnh phúc. Bên cạnh đó, hoa đào còn tượng trưng cho sự sinh sôi, nảy nở. Hoa đào chính là biểu trưng cho niềm tin và hy vọng của con người về một năm mới an khang thịnh vượng, làm ăn phát đạt, gia đình yên ấm.
Hoa đào còn là tượng trưng cho nguồn sinh khí mới, cho hình ảnh người con gái xứ Bắc: dịu dàng, e lệ, kiều diễm…
Hoa đào còn gợi người ta nhớ tới tình nghĩa thủy chung. Trong Tam quốc, ba vị: Lưu Bị, Quan Vũ và Trương Phi trong vườn đào đã cùng kết nghĩa huynh đệ và nguyện: “Không sinh cùng ngày cùng tháng cùng năm nhưng nguyện chết cùng ngày cùng tháng.” Vườn đào là nơi đã chứng kiến cho tình bạn thắm thiết thật đáng khâm phục của ba con người.
Trong khi đó, màu vàng của hoa mai tượng trưng cho sự giàu sang, phú quý. Người ta trưng hoa mai vào dịp Tết với mong muốn một năm mới phát tài, giàu sang. Theo quan niệm của nhiều người, nhà nào có hoa mai nở càng nhiều cánh thì nhà đó càng may mắn và sung túc trong năm mới.
Cây mai vốn có rễ cắm sâu vào lòng đất, không bị gió bão quật ngã. Mai cũng là loại cây chịu đựng được mọi loại thời tiết dù có khắc nghiệt đến đâu. Bởi vậy mà mai còn tượng trưng cho phẩm đức nhẫn nại và đức hy sinh cao cả, sự bền bỉ của người Việt Nam nói chung. Bên cạnh đó, mai còn là biểu tượng cho sự cao thượng, quyền quý.
Những đóa mai vàng nở vào ngày Tết cho thấy niềm vui, niềm hân hoan, hạnh phúc, tình yêu thương, tinh thần đoàn kết và gắn bó mọi người lại với nhau.
4. Màu sắc
Màu sắc đặc trưng của hoa đào và hoa mai chính là điểm để người ta nhận ra sự khác nhau của hai loài hoa này. Hoa đào truyền thống thường có màu phớt hồng, hoặc hồng đậm tuỳ thuộc vào từng loại đào. Chẳng hạn, đào đá thường có hoa màu hồng khá nhạt trong khi đào Nhật Tân cho cánh hoa có màu hồng đậm hơn rất nhiều.
Nhắc tới hoa mai là người ta sẽ nghĩ ngay đến hình ảnh mai vàng quen thuộc. Màu vàng đậm mang nét sang trọng cực kỳ nổi bật trên nền lá xanh ngọc ngà, bóng mượt. Bên cạnh mai vàng, hiện có rất nhiều loại mai được ưa chuộng như: mai trắng (nhất chi mai); mai đỏ;…
Trên đây là sự khác nhau cơ bản giữa hoa đào và hoa mai ngày Tết được Khacnhaugiua.vn tìm hiểu và tổng hợp lại được. Hy vọng qua bài viết này, các bạn độc giả sẽ có thêm kiến thức cũng như dắt túi một số kinh nghiệm phân biệt hai loại hoa này.
