Từ lóng và từ địa phương được sử dụng phổ biến trong giao tiếp hàng ngày, vô tình chúng thường xuyên thay thế cho nhau nên nhiều người đã mặc định rằng chúng là một và có nghĩa hoàn toàn giống nhau. Thế nhưng, nếu phân tích kỹ về cách dùng lẫn khả năng biểu đạt sẽ phát hiện giữa chúng có rất nhiều điểm khác biệt, vậy đó là những điểm nào, cùng tìm hiểu dưới bài viết nhé!
I. Điểm giống nhau giữa từ lóng và từ địa phương
Từ lóng và từ địa phương đều là một dạng ngôn ngữ phổ thông, không được xem là từ vựng chính thức trong xã hội, chỉ dùng trong giao tiếp thường ngày và rất hiếm hoặc dường như không dùng trong văn viết. Mục đích chung của chúng là giúp con người dễ dàng tương tác và hiểu ý nhau hơn.
II. Sự khác nhau giữa từ lóng và từ địa phương trong xã hội
Có khá nhiều điểm tương đồng nhưng không có nghĩa từ lóng và từ địa phương hoàn toàn có thể thay thế cho nhau. Và đây là những điểm khác biệt lớn nhất giữa chúng.
1. Xét về định nghĩa
Từ lóng được chuyển hóa từ một từ một từ vựng chính thức có phần trang trọng nhưng âm điệu của nó có phần uyển chuyển và mở rộng theo nhiều nghĩa, có thể thô tục hoặc cuốn hút hơn.
Từ địa phương là những từ ngữ chỉ sử dụng và thể hiện nét đặc trưng riêng tại một khu vực địa lý nhất định (xã, làng, tỉnh…) chỉ một hành động, biểu cảm… có ý nghĩa giống từ toàn dân nhưng khác nhau về âm tiết, từ vựng và giọng điệu.
2. Nguồn gốc ra đời
Từ lóng thể hiện ngụ ý riêng của một nhóm người nhỏ nên có thể xuất phát từ một câu nói vu vơ, châm chọc, tiếp sức động lực…
Sự xuất hiện của từ địa phương đến từ nhiều nguyên nhân như dân cư, văn hóa, chính trị… Tuy nhiên, lý do lớn nhất là do chiều dài địa lý ngăn cách bởi thiên nhiên nên mỗi khu vực khác nhau sẽ sử dụng từ ngữ khác nhau mặc dù cùng nghĩa với từ toàn dân. Mặt khác, trong thời chiến các nước bị đô hộ sẽ bị ảnh hưởng ngôn ngữ của người dân nước xâm lược, nên có từ sẽ sử dụng tiếng họ như tiếng nói phổ biến.
3. Thời gian sử dụng
Nếu từ địa phương được sử dụng từ đời này sang đời khác, thế hệ sau tiếp nối thế hệ trước thì từ lóng chỉ ứng dụng trong một thời gian ngắn và thay đổi nhanh chóng theo xu hướng, thế hệ, nhóm người và khung cảnh.
4. Quy mô người sử dụng
Từ lóng được người trẻ dùng nhiều hơn người già và xuất phát từ một nhóm nhỏ trong xã hội rồi lan rộng ra bên ngoài nên thường có nghĩa gây hiểu lầm, nếu dùng không đúng tình huống có thể hạ thấp phẩm giá của người nói. Do đó, nếu không có quan hệ thân thiết với những người xung quanh hoặc đang trong một môi trường mới, bạn nên hạn chế sử dụng tiếng lóng vì có khả năng bị xem là người thô lỗ hoặc thiếu đứng đắn.
Trong khi đó, từ địa phương được hầu hết người tại đó sử dụng là ngôn ngữ chính hàng ngày dù trong giao tiếp trang trọng hoặc không trang trọng.
Ví dụ về từ lóng và từ địa phương
Một vài từ lóng đang được áp dụng rộng rãi trong thế hệ trẻ là:
- “Gấu”: chỉ người yêu, bạn trai/hoặc bạn gái của một người.
- “Thả thính”: những câu nói trêu hoa ghẹo nguyệt, khiến trái tim đối phương/người khác giới” rung rinh.
- “Trẻ trâu”: chỉ nhóm người thích thể hiện, ra vẻ ta đây tài giỏi, hiểu chuyện nhưng thực chất bên trong sáo rộng và thiếu hiểu biết.
Những từ địa phương được biết đến rộng rãi như:
- “Nẩu”: có nghĩa người khác, người ta hoặc một ai đó không xác định.
- “Thầy, u”: chỉ ba mẹ.
- “Mô”: ở đâu, chỗ nào.
Cuối cùng, dù là từ lóng hay từ địa phương, bạn chỉ nên sử dụng khi đã hiểu nghĩa tường tận, nếu không sẽ làm trò cười cho người khác hoặc khiến đối phương bối rối vì không hiểu bạn đang nói gì. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn những cái nhìn khác hơn về hai ngôn từ bạn thường xuyên dùng đến nhưng chưa phân định được.
