Người Việt Nam và Trung Quốc đều sử dụng lịch âm nên cùng đón Tết Nguyên đán giống nhau. Tuy nhiên, cách ăn Tết của hai nước có rất nhiều điểm khác biệt. Trong bài viết dưới đây, Khacnhaugiua.vn sẽ chỉ ra những điểm khác nhau giữa Tết Trung Quốc và Tết Việt Nam để độc giả có được hình dung rõ ràng nhất.
1. Tên gọi
Điểm khác nhau đầu tiên giữa Tết Trung Quốc và Tết Việt Nam có thể kể đến tên gọi. Trong khi Tết Việt Nam được gọi là Tết Nguyên đán, thì Tết của người Trung Quốc có tên gọi là Xuân Tiết.
2. Thời gian đón Tết
Trung Quốc là đất nước được xem là có kỳ nghỉ Tết dài nhất trong số các quốc gia châu Á. Người Trung Quốc ăn Tết từ mùng 8 tháng Chạp đến ngày 15 tháng GIêng (khoảng 40 ngày).
Trong khi đó, Việt Nam đón Tết từ ngày cúng ông Công ông Táo (23 tháng Chạp) đến khoảng mồng 5 tháng Giêng.
Có thể thấy, dù có nhịp sống hiện đại, số ngày ăn Tết có giảm đi nhưng nhìn chung trung Quốc vẫn ăn Tết cổ truyền dài ngày hơn Việt Nam.
3. Nguồn gốc Tết của hai quốc gia
Nguồn gốc Tết của hai quốc gia cũng có những sự khác biệt rõ ràng. Theo truyền thuyết Trung Quốc, vào thuở hồng hoang, khi con người vẫn chưa biết ngày Tết là gì, mỗi dịp năm mới, họ đều bị một con quái vật tên là Niên thú tấn công, quấy phá; yêu quái thường vào làng phá hoại hoa màu, bắt và ăn thịt gia súc, thậm chí là cả trẻ con.
Do đó, người dân lựa chọn cách để đồ ăn trước cổng nhà với hi vọng Niên thú sau khi no nê sẽ bớt quậy phá. Chuyện vẫn tiếp diễn cho tới một lần, dân làng chứng kiến Niên thú sợ hãi trước một đứa bé mặc đồ đỏ và chạy trốn.
Kể từ đó, họ hiểu ra rằng, Niên thú rất sợ màu đỏ. Và thế là, mỗi lần tới dịp năm mới, con người lại đua nhau treo đèn lồng đỏ, dán giấy đỏ, đốt pháo đỏ và mặc đồ đỏ,… vừa để xua đuổi Niên thú vừa ăn mừng năm mới.
Trong khi đó, tại Việt Nam, nguồn gốc của Tết Nguyên đán rất thực tế là dịp để nhân dân ăn mừng thu hoạch trước và chào đón một mùa cấy trồng mới – hoạt động cực kỳ quan trọng của một đất nước có hơn 4000 nghìn năm lịch sự với nền văn minh lúa nước.
4. Phong tục ngày Tết cổ truyền
Một trong những điểm khác nhau khá rõ rệt của Tết Trung Quốc và Tết Việt Nam phải nhắc đến những phong tục, hoạt động của người dân hai nước vào ngày quan trọng này.
Tại Việt Nam, người dân đón Tết Nguyên đán với rất nhiều các hoạt động khác nhau như: Tiễn ông Công, ông Táo về chầu Trời (23 tháng Chạp), gói bánh chưng ở miền Bắc, bánh tét ở miền Nam, chuẩn bị mâm ngũ quả, thắp hương cho ông bà tổ tiên, trồng cây nêu, xông đất, du xuân, hái lộc, trừ tích, chúc Tết, xin chữ….
Trong khi đó, người Trung Quốc có phong tục treo ngược chữ Phúc, có nghĩa là “Phúc Đảo”, trong tiếng Hán đồng âm với “Phúc Đáo” có nghĩa là phúc đến, thể hiện hy vọng may mắn sẽ đến vào mỗi dịp năm mới. Bên cạnh đó, người Trung Quốc còn có những hoạt động như đốt pháo, múa lân vào mỗi dịp Tết đến, xuân về.
5. Những món ăn ngày Tết
Một trong những điểm khác nhau rõ rệt nhất trong ngày Tết của hai quốc gia chính là ẩm thực.
Tết cổ truyền của Việt Nam nổi tiếng với những món ăn đặc trưng mang nhiều ý nghĩa sâu sắc về nhân sinh, cuộc sống như: bánh chưng, bánh tét, bánh giò, củ kiệu, dưa hành, kẹo mứt… rất nhiều món và đa dạng, thay đổi phụ thuộc vào phong tục tập quán, vị trí địa lý của từng khu vực như: bánh tét, bánh tráng cuốn, canh khổ qua ở miền Nam; hay miền Bắc nổi tiếng với thịt đông, nem rán, măng khô, dưa muối… ở miền Bắc.
Tại Trung Quốc, vốn nổi tiếng với một nền ẩm thực đồ sộ có chiều dài lịch sử hàng ngàn năm, thực đơn ngày Tết của người Trung Hoa thể hiện được sự hoành tráng, đa dạng không kém như: bánh niên cao, bánh khoai môn, bánh củ cải, sủi cảo, há cảo, gà Kung Pao, vịt quay Bắc Kinh, trà trứng, lợn xào chua ngọt,…
6. Thú chơi hoa ngày Tết
Trong ngày Tết, người Việt thường thích trang trí nhà cửa bằng những loại cây, hoa như cây quất, hoa đào, hoa mai, hoa cúc với niềm tin mang lại may mắn, thịnh vượng, sinh khí cho ngôi nhà nhân dịp năm mới.
Khác với người Việt, người Trung Quốc thích chưng những loại hoa như hoa mơ, thuỷ tiên hay cây cà tím vào dịp Tết cổ truyền để cầu cho năm mới nhiều may mắn, tài lộc và sức khoẻ dồi dào.
Bên cạnh những điểm chung trong ngày lễ Tết cổ truyền của Việt Nam và Trung Quốc, mỗi quốc gia, dân tộc đều có những đặc trưng riêng trong phong tục đón lễ Tết của mình. Hy vọng qua bài viết “Khám phá sự khác nhau giữa Tết Trung Quốc và Tết Việt Nam” của Khacnhaugiua.vn, các bạn độc giả đã có thêm những kiến thức cần thiết để tìm hiểu sâu hơn về văn hoá của hai quốc gia láng giềng Việt Nam – Trung Quốc.