Đều giao tiếp bằng tiếng Anh nhưng người Mỹ và Anh khác nhau khá nhiều trong vốn từ, cách đọc, viết lẫn ngữ pháp. Nếu bạn không muốn bị nhận xét âm sắc khi giao tiếp Tiếng Anh thì bạn nên phân biệt rõ đâu là từ dùng trong Anh-Anh, đâu là từ dùng trong Anh-Mỹ. Trong bài viết sau, khacnhaugiua.vn sẽ so sánh sự khác nhau giữa Anh Anh và Anh Mỹ để bạn nắm rõ hơn nhé.
Có một thực tế là mặc dù chung ngôn ngữ giao tiếp nhưng American English (Anh-Mỹ) và British English (Anh-Anh) có sự khác nhau rõ rệt từ vốn từ vựng (vocabulary), cách viết (spelling), đọc (pronunciation) và ngữ pháp (grammar). Một số từ chỉ xuất hiện trong Anh – Mỹ nhưng Anh – Anh lại không có hay một số từ người Mỹ không dùng, người Anh lại dùng phổ biến. Nếu không tìm hiểu kỹ, bạn sẽ dễ dàng nhầm lẫn giữa 2 loại này. Có nhiều bạn mới học Tiếng Anh sẽ mất 1 thời gian dài ban đầu để lựa chọn xem mình sẽ học theo loại Tiếng Anh nào.
Phân biệt giọng Anh Anh và giọng Anh Mỹ
Giọng Anh Mỹ (American English, viết tắt là Am.E hoặc A.E)
Dù ngoại ngữ này bắt nguồn từ Vương quốc Anh nhưng Anh Mỹ lại được sử dụng bởi gần 230 triệu người bản xứ. Đây có thể coi là giọng được nghe đến nhiều nhất trên thế giới. Một số nhà sử gia nhận định rằng, so với tiếng Anh Anh thì tiếng Anh Mỹ có phần gần với tiếng Anh cổ hơn, tạo sự phóng khoáng, thoải mái, dễ nghe..
Điểm đặc trưng nhất của chất giọng Anh Mỹ là cách phát âm “rhoticity”. Cụ thể, thay vì nhấn vào trọng âm thì trong 1 từ có chữ cái “R” thì chữ “R” này sẽ được phát âm rõ ràng kể cả khi đặt cuối câu. Ví dụ từ “car” sẽ được phát âm là /ka:r/, nhấn vào âm “R” khi kết thúc. Trong khi đó giọng Anh – Anh đọc nhẹ hơn là /ka:/, giống như kết thúc với âm “h”.
Giọng Anh Anh (British English, viết tắt là Br.E)
Đây là giọng mà người Anh quốc tự hào mặc dù phân hóa theo từng khu vực khác nhau trên lãnh thổ quốc gia. Giọng Anh Anh mang lại cho người nghe có cảm giác lịch sự, trang trọng hơn trong giao tiếp.
Khác với người Mỹ, thay vì xu hướng chuyển âm /t/ thành âm /d/ thì người Anh phát âm phụ âm /t/ ở giữa 2 nguyên âm rõ ràng, chính xác. Về nguyên âm /o/, giọng Anh phát âm tròn miệng là /ɒ/, còn một người Mỹ sẽ đọc thành âm /a:/. Ví dụ từ copy sẽ được phát âm là /kɒpi/, còn giọng Anh – Mỹ sẽ đọc là /kɑːpi/
Sự khác nhau giữa Anh Anh và Anh Mỹ
Trong các kỳ thi về tiếng Anh thì giọng Anh Mỹ chiếm tới 70-80% trong phần Listening, trong khi Anh Anh chỉ chiếm khoảng 10-15% nên việc tìm hiểu sự khác nhau giữa 2 chất giọng này là điều cần thiết.
Từ vựng sử dụng (Vocabulary)
Sự khác biệt nổi bật nhất giữa American English và British English là phần từ vựng. Sẽ có những từ người Mỹ sử dụng nhưng người Anh lại không. Có những từ người Mỹ gọi bằng từ này thì người Anh lại dùng bằng từ khác.
Ví dụ:
| Từ | Anh – Anh | Anh – Mỹ |
| Mặt trước của xe hơi | bonnet (nắp ca-pô) | Hood (mui xe) |
| Đi nghỉ lễ | Vacation | holiday hoặc hols |
| Máy bay | aeroplane | airplane |
| Căn hộ | flat/apartment | apartment |
| Luật sư | barrister, solicitor | attorney, lawyer |
| Máy bận | engaged | busy |
| Hóa đơn | bill | check, bill |
| Điên khùng | mad | crazy |
| Cục tẩy | rubber, eraser | eraser |
Còn có rất nhiều từ vựng khác nhau nữa nhưng hầu hết người Mỹ và người Anh thường có thể đoán được ý nghĩa thông qua ngữ cảnh của một câu.
Ngữ pháp (Grammar)
Danh từ tập hợp
Khi người Anh dùng danh từ tập hợp thường ám chỉ là số nhiều. Ví dụ, Đội (team) là đang đề cập đến một nhóm vận động viên, hay Ban nhạc (band) đề cập đến một nhóm nhạc sĩ, hoặc nhân viên (staff) đề cập đến một nhóm nhân viên làm thuê.
Nhưng người Mỹ thì danh từ tập hợp có thể là số ít hoặc số nhiều. Bạn có thể nghe ai đó người Anh nói, “Nhóm đang chơi tối nay – The team are playing tonight” hoặc “Nhóm đang chơi tối nay- The team is playing tonight”.
Trợ động từ
Một khác biệt ngữ pháp tiếp theo giữa Anh Anh và Anh Mỹ liên quan đến trợ động từ (tức các động từ phụ trợ) giúp hình thành một chức năng ngữ pháp. Nhiệm vụ của chúng là “giúp” động từ chính thêm phần rõ nghĩa bằng cách bổ sung thông tin về thời gian, phương thức và giọng nói. Đôi khi người Anh sử dụng trợ động từ để thể hiện tương lai.
Chúng ta cùng phân tích ví dụ sau:
Khi người Mỹ muốn thể hiện sự thiếu vắng nghĩa vụ, họ sử dụng trợ động từ không trực tiếp “not” theo sau “need”. “Bạn không cần phải đi làm ngày hôm nay – You do not need to come to work today.” Người Anh bỏ trợ động từ và lược giản “not”. “Bạn không cần phải đi làm ngày hôm nay – You needn’t come to work today.”
Động từ quá khứ
Giữa Anh Anh và Anh Mỹ cũng sẽ có sự khác biệt trong các hình thức bất quy tắc của động từ bất quy tắc trong quá khứ. Người Mỹ có xu hướng sử dụng kết thúc -ed; Người Anh thường sử dụng kết thúc -t.
Ví dụ:
| Từ | Động từ ở dạng quá khứ của Anh Mỹ | Động từ ở dạng quá khứ của Anh Anh |
| Learn | learned | learned hoặc learnt |
| dream | dreamed | dreamt |
| burn | burned | burnt |
Thêm sự khác biệt nhỏ nữa, đó là người Mỹ có khuynh hướng sử dụng -en kết thúc cho một số động từ bất quy tắc. Ví dụ, một người Mỹ có thể nói, “I have never gotten caught” (Tôi chưa bao giờ bị bắt), trong khi đó một người Anh sẽ nói, “Tôi chưa bao giờ bị bắt – I have never got caught.” Người Mỹ sử dụng cả hai got và gotten trong quá khứ phân từ. Người Anh chỉ sử dụng got.
Câu hỏi đuôi
Đây là một dạng ngữ pháp biến một câu thành một câu hỏi. Thường người Anh sẽ sử dụng dạng câu hỏi đuôi này nhiều hơn người Mỹ. Ví dụ: “Toàn bộ tình huống là không may, phải không? – The whole situation is unfortunate, isn’t it?” Hoặc “Bạn không thích anh ta, đúng không? – You don’t like him, do you?”
Câu hỏi đuôi bao gồm một đại từ và dạng kết hợp của động từ be, have hoặc do. Câu hỏi đuôi khuyến khích mọi người phản hồi và đồng ý với người nói.
Cách viết
Trong Anh-Mỹ, một số từ kết thúc bằng -or nhưng sang Anh-Anh lại kết thúc bằng -our. Một số từ kết thúc bằng -er trong tiếng Anh-Mỹ nhưng kết thúc bằng -re trong tiếng Anh-Anh (như center, centre). Nhiều động từ kết thúc bằng -ize trong tiếng Anh-Mỹ (như realize) có thể viết bằng -ize hay -ise trong tiếng Anh-Anh. Dưới đây là các từ thông dụng.
| Từ | Anh-Mỹ | Anh-Anh |
| Nhôm | aluminum | aluminium |
| Phân tích | analyze | analyse |
| ca-ta-lô | catalogue/catalog | catalogue |
| chi phiếu | check | cheque |
| danh dự | honor | honour |
| Lao động | labor | labour |
Đánh vần (pronunciation)
Dưới đây là bảng tổng kết 1 số cách đánh vần trong tiếng Anh-Anh và Anh-Mỹ thông dụng nhất mà chúng ta hay gặp phải trong giao tiếp hàng ngày.
| Đặc điểm | Anh – Anh(British English – Br.E) | Anh – Mỹ(American English – Am.E) |
| Phụ âm R ở cuối từ | Âm /r/ bị lược bỏ hoàn toàn Ví dụ:·Car [(Br.E) kaː] | Phát âm rất nặng và rõ, lưỡi cong ngược vào trong Ví dụ: Car [kaːr] |
| Phụ âm /t/ ở giữa 2 nguyên âm | Vẫn phát âm là “t” rõ ràng và chính xác | Phát âm nhẹ hơn, có xu hướng thay thế “t” bằng “d” |
| Nguyên âm o (box, top, hot, god) | Được phát âm tròn miệng là /ɒ/ | Bị đọc chệch hẳn thành /a:/ |
Bảng so sánh cách đánh vần giữa Anh Anh và Anh Mỹ
Người Anh hay người Mỹ phát âm chuẩn hơn? Nên học theo người nào?
Không thể đánh giá giọng nào chuẩn hơn giọng nào vì bản chất đều là ngôn ngữ của một quốc gia. Nhưng bạn hoàn toàn có quyền lựa chọn khi theo học theo giọng nào phù hợp với mục đích và công việc của mình.
Mục đích nghề nghiệp
Nếu bạn đang có ý định hoặc chuẩn bị đi du học, làm việc tại Anh quốc thì giọng Anh Anh chính là lựa chọn tốt nhất dành cho bạn và ngược lại. Tùy thuộc vào mục đích của mình để bạn lựa chọn ngôn ngữ học phù hợp
Sở thích bản thân
Có nhiều bạn không hẳn sẽ lựa chọn ngôn ngữ tiếng Anh theo mục đích mà còn dựa vào sở thích của bạn thân. Nếu bạn là người yêu thích nét cổ điển, trang trọng của giọng Anh Anh thì bạn nên tìm đến những lớp dạy Anh Anh. Còn nếu bạn thích sự tự do, phóng khoáng trong chất giọng Anh – Mỹ thì hãy tập theo giọng Mỹ. Bởi vì làm điều mình thích bao giờ cũng tạo nên nhiều động lực, từ đó đạt được hiệu quả cao hơn.
Mức độ quen thuộc
Nếu bạn thường xuyên nghe nhạc giọng Mỹ, xem phim hành động của Mỹ thì lời khuyên là nên tìm học theo giọng Anh Mỹ. Bởi việc nghe giọng nào thường xuyên ảnh hưởng rất nhiều đến phát âm, từ ngữ và ngữ pháp của bạn, thậm chí hình thành cả thói quen khi bạn dùng tiếng Anh.
Khả năng của bản thân
Từ những sự khác nhau giữa Anh Anh và Anh Mỹ, bạn sẽ biết được bản thân mình có khả năng đọc tốt hơn giọng nào thì hãy theo học giọng đó. Ví dụ, bạn không tự tin khi phát âm âm “R” uốn lưỡi của người Mỹ, thì bạn có thể xem xét chuyển sang học giọng Anh Anh.
Tóm lại thì việc lựa chọn học theo Anh Anh hay Anh Mỹ đều phụ thuộc vào bản thân người học. Do có sự khác nhau giữa 2 chất giọng này nên bạn cần quyết định từ sớm để tránh việc đang học giữa chừng Anh Anh thì bỏ dở sang học Anh Mỹ. Điều này sẽ gây mất thời gian và dẫn đến nhiều phiền phức vì việc hình thành thói quen về một giọng không phải là dễ dàng.
