Dịch Covid-19 bắt đầu vào cuối tháng 12 năm 2019 tại Vũ Hán, Trung Quốc và từ đó ảnh hưởng lớn đến các tỉnh, thành phố của Trung Quốc, đồng thời gây ra mối quan ngại trên toàn cầu. Bên cạnh chủng Covid-19 gây bệnh trước đây, hiện tại Covid-19 đã có chủng virus biến thể với mức độ nguy hiểm tăng lên gấp nhiều lần. Vậy chủng Covid-19 mới và chủng Covid-19 cũ có gì khác nhau? Xem ngay bài viết của Khacnhaugiua.vn để có câu trả lời!
1. Nguồn gốc
Điểm khác nhau đầu tiên giữa chủng Covid-19 cũ và chủng Covid-19 mới chính là nguồn gốc của hai loại Virus này.
Chủng Covid-19 cũ phát hiện lần đầu tiên tại Vũ Hán, Trung Quốc, được cho là có xuất xứ từ loài dơi mang virus này, gây ra đại dịch vô cùng khủng khiếp tại đây. Sau đó, dịch bệnh nguy hiểm này lan ra nhanh chóng trên toàn cầu.
Trong quá trình nhân bản khi lây lan, chủng Covid-19 liên tục có những biến đổi phức tạp hơn, từ đó, hình thành nên chủng Covid-19 mới với mức nguy hại tăng lên rất nhiều bởi độ lây lan nhanh hơn chủng Covid-19 cũ.
2. Bản chất sinh học
Virus gây bệnh Covid-19 là virus họ Coronavirus, tên là Sars-Cov-2, là loại virus +RNA (Positive-sense RNA), đây là họ virus có kích cỡ to (kích cỡ 30kb), bên trong chứa một chuỗi gen di truyền (chuỗi đơn) RNA gồm mũ 5′ và đuôi 3′ (A tail) (3). Khi vào bên trong tế bào, virus Sars Cov-2 dùng chuỗi gene RNA này kết hợp với các protein trong tế bào chủ (replicase) để sản sinh ra proteins mới (vỏ virus mới, S spike protein mới,…) và tiếp tục nhân bản. Chính vì là chuỗi di truyền đơn RNA nên cấu trúc virus Sars-Cov-2 không ổn định, rất dễ bị thay đổi sau nhiều tỉ tỉ lần copy và nhân bản qua hàng triệu tế bào.
Vì vậy, sự dị biến của các virus họ RNA gây ra chủng Covid-19 mới. Một chủng virus được xem là mới khi có thay đổi có sự thay đổi đáng kể về gene (di truyền) và có thể thay đổi (hoặc không thay đổi) về đặc tính sinh học (khả năng tấn công vào tế bào chủ, khả năng nhân bản, độc tính, và khả năng lây lan).
3. Tốc độ lây lan
Tốc độ lây lan cũng là một tiêu chí để phân biệt sự khác nhau giữa Covid-19 chủng cũ và Covid-19 chủng mới.
Theo nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), một người nhiễm Covid-19 chủng cũ có thể lây cho 2,2 người, trong khi một ca sởi có thể lây cho từ 12-18 người. Chu kỳ lây nhiễm của Covid chủng cũ kéo dài trong khoảng từ 4-5 ngày. Với chủng Covid-19 cũ, trước 5-7 ngày là thời gian ủ bệnh của bệnh nhân.
Trong khi đó, chủng Covid-19 mới có tốc độ lây lan nhanh hơn gấp nhiều lần. Điều này lý giải tại sao gần đây, thế giới ghi nhận tới 1 triệu ca mắc mới trong 3 ngày, trong khi trước đây khoảng 1 tuần mới lên tới con số này.
Chu kỳ lây nhiễm của chủng Covid-19 mới kéo dài chỉ trong 1-2 ngày. Bên cạnh đó, với chủng Covid-19 mới, chỉ tới ngày thứ hai đã xuất hiện virus vùng hầu họng của bệnh nhân, từ đó khả năng nhân lên của virus và đào thải mầm bệnh của chủng Covid-19 mới lên rất cao.
Theo nhận định của Giáo sư Andrew Pollard, giám đốc Tập đoàn Vaccine Oxford. Biến chủng của Covid-19 cũ có khả năng lây lan hiệu quả và dễ dàng hơn chủng cũ tới 50%, và các chuyên gia tin rằng nó sẽ khiến đại dịch trở nên chết chóc hơn.
4. Triệu chứng mắc bệnh
Chủng Covid-19 cũ và chủng Covid-19 mới khác nhau ở cả triệu chứng khi mắc bệnh của bệnh nhân.
Mặc dù bệnh nhân mắc Covid-19 chủng cũ hay mới đều có một số triệu chứng tương tự nhau như ho, sốt, đau họng, tức ngực, khó thở,… Tuy nhiên, cường độ và mức độ nặng nhẹ của các triệu chứng này có sự thay đổi khi so sánh chủng Covid-19 cũ và chủng Covid-19 mới.
Trong nghiên cứu mới của các chuyên gia, bệnh nhân sẽ tự báo cáo triệu chứng của mình, sau đó giới chuyên gia so sánh tỉ lệ khác biệt với những chủng cũ. Kết quả, những người mắc chủng Covid-19 mới ghi nhận triệu chứng ho gia tăng tới 6,8% (35% so với 28%). Ngoài ra, các triệu chứng như mệt mỏi, đau cơ, đau họng cũng tăng lần lượt 3,4%, 3,1% và 2,8%. Triệu chứng sốt cũng tăng thêm 2,4% nữa so với chủng Covid-19 cũ.
Tuy nhiên, các triệu chứng như mất vị giác và khứu giác lại giảm mạnh, lần lượt là 3,5% và 2,9%.
Một số bệnh nhân mắc chủng Covid-19 mới còn có triệu chứng đau mắt đỏ – triệu chứng ít gặp tại những bệnh nhân mắc Covid-19 chủng cũ.
5. Bạn nên làm gì khi diễn biến gây bệnh của chủng Covid-19 ngày càng phức tạp?
Bạn nên chú ý những vấn đề sau để đảm bảo an toàn sức khoẻ cá nhân và những người xung quanh, phòng tránh lây lan dịch trong cộng đồng:
- Bình tĩnh, không lan truyền các thông tin sai lệch, bịa đặt hay chưa có công bố chính thức.
- Nên ở yên tại nơi đang sinh sống, nhất là người dân đang sinh sống tại vùng có dịch hay các vùng có nguy cơ, hạn chế di chuyển ra ngoài nếu không thật sự cần thiết.
- Chỉ mua các loại thực phẩm thiết yếu, đủ dùng, không ồ ạt mua đồ dự trữ, hạn chế những nơi đông người, không tập trung quá 20 người một chỗ.
- Thực hiện khai báo y tế trên ứng dụng NCOVI do Bộ Y tế triển khai.
- Trường hợp nếu đi từ vùng dịch trở về cần phải đến khai báo y tế, tiến hành cách ly và theo dõi 14 ngày.
- Thường xuyên đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, đeo đúng cách, bịt kín miệng khi đang sử dụng, giữ khoảng cách tối thiểu 2m để tránh lây nhiễm nguồn bệnh.
- Rửa tay bằng xà phòng, dung dịch sát khuẩn, không đưa tay lên khu vực mắt, mũi, miệng.
- Không khạc nhổ bừa bãi, nhất là nơi công cộng, khi ho hoặc hắt hơi, cần dùng tay hoặc khăn che miệng sau đó vứt vào sọt rác và rửa tay.
Khacnhaugiua.vn vừa tổng hợp những điểm khác nhau cơ bản giữa chủng Covid-19 cũ và chủng Covid-19 mới. Hy vọng qua bài viết này, các bạn độc giả đã có thêm những thông tin cần thiết để hiểu rõ về dịch bệnh nguy hiểm này. Từ đó, đưa ra những biện pháp bảo vệ sức khoẻ phù hợp cho bản thân và những người xung quanh khỏi Covid-19.
