Đều là hai hình thức giải trí nổi tiếng đến từ đất nước mặt trời mọc, Manga đơn giản nghĩa là truyện tranh còn Anime là hoạt hình được chuyển thể từ Manga. Nhưng giữa chúng có những sự khác nhau mà không phải ai cũng biết. Theo dõi bài sau để khám phá điều bất ngờ giữa 2 loại hình này nhé!
Với vô số những phim hoạt hình nổi tiếng cùng các tác phẩm truyện tranh xuất sắc như Fullmetal Alchemist, Death Note, Attack on Titan hay Your Name, khó có thể phủ nhận sức ảnh hưởng và đóng góp tuyệt vời của Manga, Anime. Chính vì thế mà 2 loại hình đều có những cộng đồng fan khổng lồ trên khắp thế giới, không riêng gì ở Nhật Bản. Mới đầu, nhiều bạn sẽ thấy Manga và Anime đều có sự tương đương nhau. Thậm chí ở một số cộng đồng còn tranh luận về vấn đề này. Vậy chúng có thực sự khác nhau không và điều gì làm nên “tiếng tăm” của từng thể loại?
I. Manga là gì?
Theo Wikipedia, Manga là một cụm từ trong tiếng Nhật chỉ các loại truyện tranh và tranh biếm họa nói chung của các nước trên thế giới. Nói một cách khác, Manga là truyện tranh Nhật Bản. Với riêng người Nhật, Manga không đơn thuần là một hình bộ truyện tranh dùng để giải trí mà còn là phương thức để giáo dục con cái và là một phần tuổi thơ không thể thiếu của người dân nước này.
Nguồn gốc Manga có thể nói là bắt đầu từ thế kỷ thứ 12 nhưng phải đến thế kỷ 19 thì cái tên Manga mới được nhắc tới nhiều nhất. Theo ghi chép thì sau chiến tranh thế giới thứ II, Manga phát triển rất mạnh mẽ từ nhiều câu chuyện khác nhau, tới tác phẩm nghệ thuật đến phong cách viết.
Với sự mới lạ, hấp dẫn của mình, Manga đã từng bước phủ rộng tới thị trường truyện tranh phương Tây và trở thành một hiện tượng thu hút sự quan tâm của toàn thế giới. Thể loại giải trí này đã giúp Nhật Bản trở thành một trong những nước xuất khẩu văn hóa hàng đầu thế giới. Theo 1 số khảo sát thì nhiều người hâm mộ đã đi học tiếng Nhật để có thể đọc Manga.
Sự khác nhau giữa Manga Nhật Bản với truyện tranh phương Tây
Một bộ phận người dân không thích Manga và Anime vì họ cho rằng 2 thể loại này đều chỉ dành cho trẻ em và thanh thiếu niên. Thế nhưng tương tự với concept truyện tranh phương Tây, Manga có tất tần tật cho mọi lứa tuổi, từ trẻ em, thiếu niên đến truyện tranh dành cho người trưởng thành với những yếu tố mang tính “người lớn”.
Tuy tương tự nhau nhưng do xuất xứ từ 2 lãnh thổ có nền văn hóa khác nhau nên truyện tranh phương Tây và Manga Nhật Bản sẽ có một số điều khác biệt, thường là trong phong cách nghệ thuật và các yếu tố văn hóa.
- Truyện tranh phương Tây có xu hướng theo phong cách thực tế (tất nhiên không phải là 100%). Màu sắc đa dạng hơn. Cách đọc từ trái sang phải.
- Manga Nhật Bản thì có phong cách độc đáo hơn vì lấy bối cảnh ở Nhật Bản nhưng phần lớn chỉ có 2 màu đen-trắng. Vào những dịp nhất định, một chương manga có thể có 1-2 trang màu, ngoài ra còn có màu manga những số lượng của chúng khá thấp. Về thứ tự đọc là từ phải sang trái theo văn hóa Nhật Bản.
II. Anime là gì?
Theo Wikipedia: “Trong tiếng Nhật, thuật ngữ ngày được sử dụng để đề cập đến tất cả các dạng phim hoạt hình trên thế giới. Trong tiếng Anh, Anime được dùng trong phạm vi để chỉ một “phim điện ảnh hoạt hình hoặc giải trí truyền hình phong cách Nhật bản” hoặc như “một phong cách hoạt hình được sáng tạo tại Nhật Bản”
.
Theo tài liệu ghi chép thì từ năm 1970, thuật ngữ Anime xuất hiện ở Nhật và được dùng để chỉ những phim hoạt hình đời đầu như Astro Boy. Sau nhiều năm phát triển, Anime đã có đa dạng nội dung và chủ đề khác nhau cũng như hướng đến các đối tượng độc giả khác nhau với nhiều bộ phim nổi tiếng như: One piece, Kimetsu no Yaiba, Spirited Away…
Như vậy, thực chất Anime vẫn chỉ là phim hoạt hình, nhưng là phim hoạt hình của Nhật Bản sản xuất hoặc mang phong cách hoạt hình phổ biến tại Nhật Bản. Anime sẽ được sản xuất bằng đồ họa là chủ yếu, kết hợp nhiều màu với đa dạng chủ đề và nhân vật sống động. Chuẩn mực của các nhân vật trong Anime là có đôi mắt to tròn, rất long lanh.
Anime có hai loại hình thức: chuyển thể và nguyên gốc:
- Anime chuyển thể là những bộ phim hoạt hình được chuyển thể từ những cuốn truyện hoặc tiểu thuyết nổi tiếng, phần lớn là từ Manga. Một số bộ phim Anime chuyển nổi tiếng như: Fullmetal Alchemist, Death Note hay Attack on Titan.
- Anime nguyên gốc là những bộ phim hoạt hình được các tác giả viết ra và không dựa trên bất kỳ một bộ phim hay series nào khác. Ví dụ như Your Name hay những bộ anime nổi tiếng của hãng sản xuất Anime nổi tiếng Studio Ghibli.
III. Sự khác nhau giữa Anime và Manga?
Đến đây thì bạn phần nào hiểu rõ khái niệm và đặc trưng của Anime và Manga. Vậy giữa 2 thể loại này có gì khác nhau.
Về Visual
Nếu bạn tìm hiểu và xem Manga hay Anime sẽ dễ dàng hình dung ra hình ảnh đặc trưng cũng như chi tiết nhân vật. Khó để khẳng định rằng thể loại nào dùng hình ảnh tốt hơn, nó phụ thuộc vào guu thẩm mỹ của mỗi người.
Manga | Anime |
Đặc trưng vẽ tay, sử dụng màu đen – trắng làm chủ đạo cho toàn bộ truyện | Dựa vào các cảnh hoạt hình với nhiều màu sắc, ký tự và hiệu ứng chuyển động |
Nền và các nhân vật được dựng chi tiết, đặc biệt là xây dựng tâm lý | Xu hướng thiết kế nền và các nhân vật đơn giản hơn Manga do chi phí làm hoạt hình và giới hạn lịch chiếu trên TV |
Cốt truyện
Tiêu chí | Manga | Anime |
Phương tiện truyền tải | Dựa vào hình ảnh vẽ tay để truyền tải câu chuyện, thông điệp cũng như xây dựng nhân vật | Dựa vào những cảnh animation đã được xử lý kỹ để truyền tải thông điệp, xây dựng nhân vật |
Mức độ sinh động, hấp dẫn | Không cao bằng Anime. Tác giả thông qua việc miêu tả chi tiết nhân vật, sự kiện khiến chúng thực tế hơn. Xem chủ yếu bằng mắt. | Sử dụng âm thanh, nhạc nền, lồng tiếng, hiệu ứng, đồ họa…để trở nên sống động, thỏa mãn cả phần nghe lẫn phần nhìn cho độc giả. |
Tính linh động | Bạn có thể đọc Manga ở bất cứ nơi đâu, dù không có tivi, máy tính, kết nối mạng hay mang nó đi bất cứ nơi nào, thậm chí bạn có thể tranh thủ đọc Manga khi tắc đường, hay đợi xe bus | Cần có tivi, thiết bị điện tử để xem |
Thời gian phát hành | Không thường xuyên vì Manga đều được xuất bản từng chương một trên các tạp chí, đến khi tập hợp đủ một vài chapter thì mới xuất bản thành các tập (volume) riêng. Một phần do lịch sáng tác không đều đặn của tác giả | Thường xuyên, đều đặn. Có thể xem luôn và ngay đều trả phí cho các kênh truyền hình trả tiền |
Mức độ kiểm soát | Tác giả hoàn toàn kiểm soát tác phẩm nên cốt truyện ngắn hay dài sẽ phụ thuộc vào mạch mà tác giả muốn, trừ 1 số trường hợp nhận đánh giá tiêu cực nên phải cắt bỏ. Câu chuyện hoàn toàn được phát triển bởi tác giả và follow đúng kế hoạch | Anime chuyển thể: Với thời lượng trung bình của 1 bộ Anime là 10-12 tập nên cốt truyện sẽ được lược bỏ vài phần. Điều này dẫn đến việc 1 số sự kiện quan trọng của câu chuyện chỉ có trong Manga. Anime nguyên tác thì câu chuyện sẽ được tính toán, sắp xếp trong đúng phạm vi thời lượng cho phép. Hình ảnh sẽ được lược bỏ nhưng cốt truyện vẫn đảm bảo đầy đủ, giữ toàn bộ dấu mốc quan trọng và tuyến nhân vật độc đáo |
Thời lượng | Xét về 1 chương thì thường rơi vào 18-20 trang. Không giới hạn số lượng series vì tác giả hoàn toàn chủ động phát triển bộ truyện. Trong trường hợp nhận đánh giá không tốt từ khán giả mới phải kết thúc sớm | Thường mỗi series anime kéo dài 12 tập, mỗi tập 30 phút |
Chi phí | Không quá nhiều. Chi phí thường dùng để thuê trợ lý, in ấn và truyền thông. | Cao hơn rất nhiều so với Manga. Một series phim hoạt hình 13 tập có giá trung bình khoảng 250 triệu Yên (tương đương 2 triệu USD) |
Giữa Anime và Manga thì thể loại nào nổi trội hơn?
Câu trả lời sẽ phụ thuộc vào guu thẩm mỹ, bộ Manga hay Anime bạn xem cũng như sở thích của bạn. Nhưng có một điều mà các fan hâm mộ hai thể loại này đều đồng tình là có rất nhiều phim hoạt hình anime không hề được đón nhận bằng manga (ví dụ như Tokyo Ghoul). Mặt khác, thế mạnh của anime rõ ràng có thể thấy đó chính là ở âm nhạc hay những bộ phim anime hài.
Tóm lại, Manga hay Anime hay bất cứ một hình thức giải trí nào cũng đều có những giá trị riêng của nó. Và ít nhất, nó giúp bạn thư giãn sau những giờ làm việc, học tập căng thẳng. Dù đọc truyện hay là xem phim thì mỗi cái đều có những ưu và nhược điểm nhất định nên tốt hơn hết là bạn có thể tìm hiểu cả 2 thế loại để rồi chọn ra thể loại mình yêu thích nhất.